6 cách điều trị béo phì ở người lớn hiệu quả nhất hiện nay
Danh mục bài viết
Béo phì ảnh hưởng gì đến sức khỏe?
Béo phì cũng làm tăng nguy cơ mắc nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như:
- Bệnh tim: Béo phì khiến cơ thể bạn dễ bị cao huyết áp và mức cholesterol bất thường, nguy cơ dẫn đến bệnh tim và đột quỵ.
- Bệnh tiểu đường loại 2: Béo phì ảnh hưởng lớn đến cách kiểm soát lượng đường trong máu bằng cách sử dụng insulin. Điều này làm tăng nguy cơ bị tiểu đường và kháng insulin trong cơ thể.
- Một số bệnh ung thư: Làm tăng nguy cơ ung thư cổ tử cung, nội mạc tử cung, buồng trứng, ung thư vú, trực tràng, thực quản, gan, túi mật, tuyến tụy, tuyến tiền liệt, thận.
- Gặp vấn đề về tiêu hóa: Béo phì làm tăng nguy cơ bị ợ chua, bệnh túi mật và các vấn đề về gan.
- Chứng ngưng thở lúc ngủ: Những người béo phì có nhiều khả năng bị ngưng thở khi ngủ, một tình trạng nghiêm trọng tiềm ẩn, trong đó việc thở bị ngưng khi ngủ.
- Bệnh xương khớp: Ngoài việc thúc đẩy phản ứng viêm trong cơ thể, béo phì còn làm tăng căng thẳng cho các khớp chịu trọng lượng. Những yếu tố này có thể dẫn đến các biến chứng như thoái hóa xương khớp.
- Bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GORD): Axit dạ dày rò rỉ ra khỏi dạ dày và vào thực quản (đường thực phẩm)
- Sỏi mật: Những viên sỏi nhỏ hình thành trong túi mật, thường được tạo thành từ cholesterol.
Béo phì làm giảm tuổi thọ trung bình từ 3 đến 10 năm, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng.
Nguyên tắc điều trị béo phì
Cực dễ dàng để thực hiện nguyên tắc điều trị béo phì là hạn chế thức ăn nạp vào thông qua kiểm soát chế độ ăn và tăng mức năng lượng cần đốt cháy qua các bài tập thể dục thể thao phù hợp.
Tất cả các cách thực hiện khác như dùng thuốc, thay đổi thói quen, lối sống, … đều hỗ trợ đạt được kết quả tốt nhất và duy trì chúng càng lâu càng tốt.
Cách điều trị béo phì ở người lớn
1. Đưa ra chế độ ăn uống hợp lý
Giảm lượng calo và tăng cường thói quen ăn uống lành mạnh hơn là điều quan trọng để khắc phục tình trạng béo phì.
Không có chế độ ăn kiêng tốt nhất để giảm cân. Chọn các loại thực phẩm lành mạnh mà bạn nghĩ là phù hợp với mình. Thay đổi chế độ ăn uống là cách điều trị béo phì bao gồm:
- Cắt giảm lượng calo: Chìa khóa để giảm cân là hạn chế lượng calo nạp vào trong cơ thể. Bước đầu tiên là xem lại thói quen ăn uống của bạn để xem bạn thường tiêu thụ bao nhiêu calo và nơi bạn có thể cắt giảm. Bạn và bác sĩ của bạn có thể quyết định bạn cần ăn bao nhiêu calo mỗi ngày để giảm cân, nhưng phạm vi thông thường là 1.200 – 1.500 calo đối với phụ nữ và 1.500 – 1.800 calo đối với nam giới.
- Cảm thấy nhanh no và ăn ít hơn: Một số thực phẩm như món tráng miệng, đồ ngọt và thực phẩm chế biến có hàm lượng calo cao trong một phần nhỏ. Ngược lại, trái cây và rau quả cung cấp khẩu phần lớn hơn và ít calo hơn. Bằng cách ăn nhiều thức ăn có ít calo hơn, bạn có thể giảm cảm giác đói, hấp thụ ít calo và làm cho bữa ăn của bạn ngon miệng hơn.
- Đưa ra những lựa chọn lành mạnh hơn: Để làm cho thực đơn ăn uống tổng thể của bạn lành mạnh hơn, hãy ăn nhiều thực phẩm có nguồn gốc thực vật hơn như trái cây, rau và ngũ cốc nguyên hạt. Đồng thời nhấn mạnh các nguồn protein nạc như đậu, đậu lăng và đậu nành – cũng như thịt nạc. Nếu bạn thích ăn cá, hãy thử ăn cá hai lần/tuần. Ăn một lượng nhỏ chất béo và đảm bảo chúng đến từ các nguồn tốt cho tim mạch như dầu ô liu, hạt cải.
- Hạn chế một số loại thực phẩm: Một số chế độ ăn kiêng giới hạn số lượng nhóm thực phẩm nhất định, chẳng hạn như thực phẩm giàu carb hoặc đầy đủ chất béo, hạn chế thêm muối và đường vào chế độ ăn. Hãy hỏi bác sĩ của bạn kế hoạch ăn kiêng nào hiệu quả và có thể giúp ích cho bạn. Hạn chế hoặc loại bỏ chúng hoàn toàn là một cách tuyệt vời để bắt đầu cắt giảm lượng calo.
2. Thực hiện chế độ ăn kiêng đặc biệt
Nhịn ăn gián đoạn là một trong những cách để giảm lượng thức ăn đang được chú ý để giảm béo và có lợi cho sức khỏe.
Nhịn ăn xen kẽ ngày là một kiểu nhịn ăn gián đoạn bao gồm “một ngày nhịn ăn” (ăn không có calo bằng một phần tư nhu cầu calo) xen kẽ với “một ngày ăn bình thường” hoặc một ngày ăn uống không hạn chế.
3. Tập thể dục thường xuyên
Trong chế độ ăn uống, giảm lượng calo sẽ giúp bạn giảm cân, nhưng để duy trì cân nặng hợp lý thì cần phải tăng cường hoạt động thể chất hoặc tập thể dục là một phần quan trọng trong điều trị béo phì:
- Thực hiện các bài tập thường xuyên: Các bài tập có thể được lựa chọn như: Đi bộ nhanh, đạp xe đạp, bơi giải trí, … Người béo phì cần ít nhất 150 phút hoạt động thể chất ở cường độ vừa phải mỗi tuần để ngăn ngừa tăng cân hoặc duy trì mức giảm cân vừa phải. Bạn có thể cần tăng dần lượng bài tập khi sức chịu đựng và thể lực của bạn được cải thiện.
- Di chuyển liên tục: Tập cardio và các bài tập thường xuyên là cách hiệu quả nhất để đốt cháy calo để giảm cân. Hãy đi bộ thường xuyên, đi lại nhiều nhất có thể, tăng dần số bước bạn thực hiện mỗi ngày để đạt được mục tiêu giảm béo.
4. Thay đổi thói quen hàng ngày
Một chương trình điều chỉnh hành vi có thể giúp bạn thay đổi lối sống, giảm cân và duy trì tình trạng của bạn. Các bước cần thực hiện bao gồm kiểm tra các thói quen hiện tại của bạn để xác định các yếu tố, tác nhân gây căng thẳng hoặc các tình huống có thể gây ra tình trạng béo phì của bạn.
- Theo dõi quá trình thực hiện: Theo dõi tiến trình của bạn bằng cách sử dụng công cụ theo dõi hoạt động thể chất hoặc thực phẩm trực tuyến, chẳng hạn như công cụ lập kế hoạch trọng lượng cơ thể, có thể giúp bạn theo dõi các loại thực phẩm nạp vào, hoạt động thể chất và cân nặng của bạn. Những công cụ này có thể giúp bạn gắn bó với nó và duy trì động lực.
- Có mục tiêu đề ra: Có mục tiêu cụ thể có thể giúp bạn đi đúng hướng. Thay vì làm không có kế hoạch, hãy đặt mục tiêu cho từng hoạt động để có kết quả tốt nhất.
- Tìm kiếm sự hỗ trợ: Tìm kiếm sự giúp đỡ hoặc động viên từ gia đình, bạn bè hoặc các chuyên gia chăm sóc sức khỏe của bạn. Bạn có thể nhận hỗ trợ trực tiếp, qua tin nhắn hoặc bằng cách nói chuyện qua điện thoại. Bạn cũng có thể tham gia một nhóm hỗ trợ, các chuyên gia y tế được đào tạo đặc biệt có thể giúp bạn thay đổi lối sống.
Quan tâm: Béo phì có lây nhiễm không? Làm sao để giảm thiểu sự gia tăng của béo phì?
5. Thuốc điều trị béo phì
Thuốc điều trị béo phì được sử dụng cùng với chế độ ăn kiêng, tập thể dục và thay đổi thói quen, không phải để thay thế chúng. Trước khi chọn một loại thuốc cho bạn, bác sĩ sẽ xem xét tiền sử bệnh của bạn và các tác dụng phụ có thể xảy ra.
Các loại thuốc phổ biến nhất được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) phê duyệt để điều trị bệnh béo phì bao gồm:
- Bupropion – naltrexone
- Liraglutide (Saxenda)
- Orlistat (Alli, Xenical)
- Phentermine – topiramate (Qsymia)
Thuốc giảm cân có thể không phù hợp với tất cả mọi người và tác dụng của chúng có thể mất dần theo thời gian. Khi ngừng uống thuốc giảm cân, bạn có thể lấy lại hầu hết hoặc toàn bộ số cân đã giảm.
Nói chuyện với bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ biện pháp điều trị thảo dược không kê đơn hoặc thực phẩm chức năng nhằm mục đích giảm cân.
6. Phẫu thuật giảm béo
Phẫu thuật giảm béo thường đáp ứng tất cả các tiêu chí sau:
- Có chỉ số BMI từ 35 đến 40 và trở lên và gặp tình trạng bệnh lý như tiểu đường loại 2 hoặc huyết áp cao.
- Đã thử các cách giảm cân khác mà không có kết quả.
- Có đủ sức khỏe để thực hiện phẫu thuật giảm béo.
Có 3 loại phẫu thuật giảm béo phổ biến nhằm giảm lượng thức ăn đi vào dạ dày hoặc giảm hấp thu thức ăn vào cơ thể, bao gồm:
- Cắt tạo hình dạ dày: Các bác sĩ cắt bỏ khoảng 80% dạ dày, tạo ra một dạ dày hình ống. Sau phẫu thuật, bệnh nhân ít cảm thấy đói và nhanh no hơn sau khi ăn.
- Thắt đai dạ dày: Bác sĩ đính một chiếc đai vào phần trên của dạ dày, tạo một túi nhỏ phía trên dây thắt để dạ dày đầy lên nhanh hơn khi ăn, giúp người bệnh có cảm giác nhanh no hơn.
- Chuyển dòng tụy mật: Trong phương pháp này, phần lớn thể tích dạ dày sẽ được loại bỏ (như trong cắt dạ dày bằng ống), chuyển dòng ruột và cắt túi mật. Kết quả tương tự như các loại trên: bệnh nhân sẽ cảm thấy ít đói hơn, cảm thấy no nhanh hơn và hấp thụ ít calo và khoáng chất hơn.
Phẫu thuật này giúp bạn giảm cân bằng cách thay đổi hệ thống tiêu hóa của bạn.
Nếu bạn béo phì và không thể giảm đủ cân để cải thiện sức khỏe của mình hoặc lấy lại trọng lượng bạn đã mất thông qua các phương pháp điều trị khác, phẫu thuật giảm cân có thể là một lựa chọn. Tuy nhiên, điều này cũng có thể dẫn đến thiếu hụt dinh dưỡng và vitamin.