Béo phì là gì?

Béo phì là tình trạng bệnh lý mà lượng mỡ thừa trong cơ thể tích tụ quá mức gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Một người được coi là béo phì khi chỉ số BMI (body mass index) của họ phạm vi 25–30 kg / m2.

Chỉ số BMI cho người Việt và các nước Đông Nam Á có thể thấp hơn nhưng không đáng kể. Béo phì có thể gây ra các bệnh lý và tình trạng khác nhau, đặc biệt là: tim mạch, tiểu đường, khó thở, mất ngủ, xương khớp…

Đăng ký miễn phí

Tư vấn - Đo BMI - Thăm khám

Chi nhánh TP.HCM Chi nhánh TP.HN

Hoặc gọi ngay 0828.53.666

Hoặc

Nguyên nhân béo phì

Có rất nguyên nhân phức tạp dẫn đến béo phì như: Thói quen ăn uống và sinh hoạt hàng ngày thiếu lành mạnh, rối loạn nội tiết trong cơ thể, lượng calo nạp vào và tiêu hao hàng ngày không cân bằng, yếu tố di truyền, trầm cảm,…

Nhiều nghiên cứu về carbohydrate (carbs) gần đây đã phát hiện mối quan hệ sâu sắc về loại thực phẩm mà cơ thể nạp vào có hàm lượng là carbs nhanh khá cao khiến cơ thể hấp thu cực nhanh và chuyển hóa sang dạng mô mỡ nếu cơ thể không tiêu hao hết lượng calo nạp vào trong khoảng thời gian ngắn.

Một số trường hợp là do sự rối loạn chuyển hóa năng lượng trong cơ thể gây ra. Biểu hiện rất rõ ràng ở những người ăn rất ít nhưng vẫn bị béo phì. Tình trạng này là do bộ máy chuyển hóa năng lượng trong cơ thể chỉ nạp vào – tích lũy nhưng không đốt nhiều calo trong quá trình hoạt động hàng ngày.

Ngày nay, liệu pháp phát triển khiến con người phụ thuộc vào máy móc nhiều và ít hoạt động. Đồng thời các loại thực phẩm thức ăn nhanh, nước ngọt các loại được ưa chuộng vì thuận tiện – nhanh chóng cũng là nguyên nhân lớn khiến nhiều người, cả người lớn và trẻ nhỏ phải đối diện với căn bệnh béo phì.

Tham khảo ngay Top 5 thực phẩm có chứa chất béo chuyển hóa gây tăng cân chị em nên tránh xa để biết thêm nhé!

Quan tâm: Những nguyên nhân gây ra béo phì phổ biến nhất hiện nay

Cách nhận biết thừa cân béo phì

Dấu hiệu béo phì dễ nhận thấy nhất là lượng mỡ thừa trong cơ thể và thường được đo bằng chỉ số BMI.

Một người có chỉ số khối cơ thể từ 25 – 30 trở lên cho thấy người đó bị béo phì, trong một trường hợp người có chỉ số BMI từ 25 đến 30 được chỉ coi là thừa cân khi người đó có tỷ lệ cơ cao.

Cách tính chỉ số BMI ra sau, truy cập ngay bài viết BMI là gì? Cách tính chỉ số BMI cho người Việt Nam theo IDI&WPRO nhé.

Tuy nhiên, các phép tính BMI tiêu chuẩn có thể đo lường không chính xác đối với những người dưới 18 tuổi và phụ nữ mang thai.

Một dấu hiệu nhận biết rõ ràng và chi tiết hơn khi một người được kiểm tra tỷ lệ mỡ trên cơ thể. Tỷ lệ mỡ của nam và nữ cũng được tính hoàn toàn khác nhau, dựa trên tỷ lệ mỡ của cơ thể mà xác định người đó có bị béo phì hay không như sau:

• Đối với nam thì tỷ lệ mỡ từ 6% – 24% trên toàn cơ thể được xem là chấp nhận được. Nhưng nếu tỷ lệ mỡ ở nam giới nhiều hơn 25% thì người đó đang bị bệnh.
• Còn đối với nữ thì tỷ lệ mỡ từ 14% – 31% trên toàn cơ thể được xem là chấp nhận được. Nhưng nếu tỷ lệ mỡ ở nữ giới vượt mức 32% thì người đó đang bị béo phì.
• Ngoài ra còn có các dấu hiệu mà chúng ta có thể dễ dàng nhận biết như: Quần áo mặc hàng ngày chật hơn, huyết áp tăng, đường huyết tăng, ngáy nhiều hơn và to hơn, cảm thấy hụt hơi khó thở, các khớp bị đau bất thường, xuất hiện rạn da, làn da trở nên thô ráp và khô hơn, cảm thấy cơ thể uể oải mệt mỏi, thèm ăn và ăn mất kiểm soát,…

Quan tâm: 10 cách đo tỷ lệ Mỡ cơ thể xác định Béo phì chính xác 

Những nguy cơ béo phì

Bệnh béo phì tuy chỉ là một loại bệnh nhưng lại kéo theo rất nhiều hệ lụy và là nguyên nhân của rất nhiều bệnh lý nghiêm trọng mà người mắc bệnh béo phì gặp phải như:

• Bệnh tiểu đường loại 2 là một căn bệnh xảy ra khi lượng đường trong máu của bạn quá cao. Cứ 10 người mắc bệnh tiểu đường loại 2 thì có đến 8 người bị thừa cân hoặc béo phì và theo thời gian, lượng đường trong máu cao dẫn đến các vấn đề như bệnh tim, đột quỵ, bệnh thận, các vấn đề về mắt, tổn thương thần kinh,…
• Cao Huyết áp còn gọi là tăng huyết áp, là tình trạng máu chảy qua các mạch máu của với một áp lực lớn hơn bình thường. Người bị cao huyết áp có thể bị căng tim, vỡ mạch máu và làm tăng nguy cơ đau tim, đột quỵ, bệnh thận và tử vong. Và hầu hết người người mắc bệnh béo phì đều có triệu chứng của bệnh cao huyết áp.
• Bệnh tim mạch là một thuật ngữ để mô tả một số vấn đề của tim mạch. Nếu một người bị bệnh béo phì thì rất dễ có nguy cơ bị bệnh tim, đau tim, suy tim, đột tử do đau tim, đau thắt ngực hoặc nhịp tim bất thường. Do huyết áp cao, lượng mỡ và lượng đường trong máu cao có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim ở người bị béo phì.
• Đột quỵ là tình trạng nguồn cung cấp máu đến não đột ngột bị cắt do tắc nghẽn hoặc vỡ mạch máu trong não. Đột quỵ có thể làm tổn thương mô não và khiến người bị đột quỵ không thể nói hoặc cử động cơ thể. Huyết áp cao là nguyên nhân hàng đầu gây ra đột quỵ và đó cũng là hệ lụy do bệnh béo phì gây ra.
• Bệnh gan nhiễm mỡ là một nguy cơ mà những người bị béo phải đối mặt. Bệnh gan nhiễm mỡ có thể gây ra tình trạng tổn thương gan, xơ gan, men gan cao, thậm chí là suy gan.
• Tiểu đường thai kỳ là quá trình mang thai, thai phụ bị thừa cân và béo phì gây ra trình trạng tiểu đường thai kỳ và huyết áp cao khi mang thai, có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng cho mẹ và bé nếu không được điều trị – chăm sóc cẩn thận và mất nhiều thời gian hơn để phục hồi sau khi sinh hơn.

Quan tâm: 11 Nguy cơ tiềm ẩn của béo phì có thể bạn chưa biết!

Cách điều trị béo phì

Có rất nhiều phương pháp được áp dụng trong việc giảm béo mà người mắc phải bệnh béo phì có thể áp dụng một phương pháp hoặc kết hợp nhiều phương pháp loại với nhau như:

• Bạn có thể lên một kế hoạch ăn uống lành mạnh.
• Hoạt động thể chất thường xuyên và bắt đầu thực hiện nó để cải thiện tình trạng sức khỏe cũng như vóc dáng. Đây là một phương pháp nên áp dụng lâu dài và rất được khuyến khích.
• Thay đổi thói quen sinh hoạt hằng ngày. Bạn cần loại bỏ các thói quen xấu và lập lại trật tự cho cơ thể của bạn, thích nghi với những thói quen mới lành mạnh và tốt cho sức khỏe. Và tất nhiên cơ thể chỉ thích nghi với một điều mới sau 21 ngày và trở thành một thói quen thật sự nếu bạn duy trì điều đó liên tục trong 6 tháng.
• Luôn kiểm soát cân nặng của cơ thể là một điều vô cùng quan trọng trong quá trình giảm béo và điều trị béo phì. Khí bắt đầu hành trình giảm béo bạn cần thường xuyên ghi chép lại cân nặng của bản thân để nắm bắt tình trạng của cơ thể tốt hơn.
• Chế độ ăn kiêng đặc biệt là một yếu tố vô cùng quan trọng trong quá trình điều trị béo phì. Bởi vì việc một người béo hay gầy phụ thuộc đến 70% vào việc người đó ăn gì mỗi ngày. Một số chế độ ăn kiêng như: nhịn ăn ngắt quãng, eatclean, paleo, ăn thuần chay – ít dầu mỡ, low carbs,…
• Phẫu thuật giảm mỡ (có spa, hút mỡ,) là liệu pháp được can thiệp bởi bác sĩ. Với phương pháp này bác sĩ sẽ có hai cách để loại bỏ hẳn phần mô mỡ bị dư thừa trên người bị béo phì.
• Phương pháp đại phẫu (cắt mô mỡ), bác sĩ sẽ có tác động gây mê cho bệnh nhân béo phì sau đó cắt đi phần mô mỡ với trọng lượng phù hợp cho mỗi lần phẫu thuật và phù hợp với sức khỏe của bệnh nhân.
• Phẫu thuật cắt ngắn dạ dày: Là phương pháp loại bỏ một phần hoặc toàn bộ dạ dày với mục đích là để điều trị cho các trường hợp mắc ung thư và béo phì gồm có 4 loại chính: Cắt tạo hình dạ dày hình ống (Gastric Sleeve), nối tắt dạ dày (Gastric Bypass), chuyển dòng mật tụy (Duodenal Switch) và thắt đai dạ dày (Lap Band).

Quan tâm: 6 cách điều trị béo phì ở người lớn hiệu quả nhất hiện nay

Phòng ngừa thừa cân

Quan điểm phòng bệnh hơn chữa bệnh thì quan điểm này rất phù hợp với căn bệnh béo phì. Bởi vì một người khi đã rơi vào tình trạng béo thì thì thời gian để vượt qua căn bệnh này không tính theo ngày hay tuần mà phải tính theo tháng hoặc theo năm. Đồng thời bệnh béo phì mang theo rất hệ lụy nguy hiểm cho sức khỏe.

Để tránh nguy cơ mắc bệnh béo phì bạn nên áp dụng những điều sau:

• Áp dụng một chế độ ăn lành mạnh, cân bằng giữa lượng calo nạp vào và tiêu hao hàng ngày.
• Thường xuyên cân đo các chỉ số của cơ thể để nắm chắc các chỉ số cũng như tỷ lệ mỡ luôn ở mức an toàn và ổn định.
• Có một chế độ tập luyện phù hợp để tăng quá trình trao đổi chất và chuyển hóa chất trong cơ thể.
• Uống nhiều nước và nạp đủ kali để đảm bảo điện giải trong cơ thể luôn ở mức ổn định. Lượng nước trung bình cho một người trưởng thành là 2,5l – 3l ho một ngày.
• Bạn cần có những hoạt động vui chơi giải trí lành mạnh để giúp tinh thần thư giãn và tránh trình trạng căng thẳng, trầm cảm. Việc luôn giữ cho tinh thần vui vẻ sẽ giúp ích rất nhiều trong việc duy trì sức khỏe, cân nặng, ngoại hình.

Quan tâm: 4 lưu ý trong việc ngăn ngừa béo phì giúp cơ thể khỏe mạnh