Một nhóm các nhà khoa học từ Hiệp Hội Nội Tiết đã tiến hành đánh giá một cách có hệ thống các thử nghiệm ngẫu nhiên, kèm theo bằng chứng để đưa ra kết quả đánh giá những phương pháp điều trị bệnh béo phì ở trẻ em một cách chất lượng và hiệu quả.
Tổng quan
Để điều trị bệnh béo phì ở trẻ em tốt nhất, bố mẹ nên tham khảo chuyên gia và bác sĩ có trình độ chuyên môn
Béo phì ở trẻ em là một vấn đề sức khỏe cộng đồng vô cùng nghiêm trọng, không chỉ ở Hoa Kỳ mà còn trên toàn thế giới. Theo số liệu thống kê của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh:
Tỷ lệ béo phì ở trẻ em từ 6 đến 11 tuổi đã tăng đáng kể từ 7% vào năm 1980 lên gần 18% vào năm 2012.
Tương tự như vậy, tỷ lệ béo phì ở độ tuổi thanh thiếu niên từ 12 đến 19 tuổi đã tăng từ 5% lên gần 21% trong cùng thời kỳ.
Bệnh béo phì ở trẻ em có thể kéo dài cho đến khi trưởng thành.
Các ước tính cho thấy rằng béo phì ở người lớn mắc các nguy cơ về bệnh cao hơn gấp 2 lần so với béo phì ở trẻ con.
Các phương pháp can thiệp để điều trị béo phì có thể xảy ra ở nhiều cấp độ bao gồm: Điều trị hành vi, dược lý và phẫu thuật.
Hướng dẫn dựa trên những dấu hiệu của bệnh nhân là điều cần thiết để giúp các bác sĩ lâm sàng khuyến nghị một biện pháp can thiệp hiệu quả và phù hợp với các giá trị và sở thích của bệnh nhân và gia đình họ.
Và bước đầu tiên trong việc phát triển các khuyến nghị đó là đánh giá chất lượng của dấu hiệu (tức là tính chắc chắn của chúng).
Phương pháp tiến hành
Phương pháp này trải qua các quy trình vô cùng chặt chẽ để có kết quả chính xác nhất
Do đã có sẵn tổng quan hệ thống so sánh về các can thiệp giảm cân cho trẻ em béo phì, vì vậy các nhà đánh giá đã sử dụng phương pháp “Umbrella” hay “Tổng hợp các đánh giá có hệ thống”.
Cách tiếp cận này, còn được Cochrane Collaboration gọi là “tổng quan về các tổng quan hệ thống”
Nó dựa trên sự tìm kiếm các chiến lược đã được tiến hành rất tốt trước đó để xác định bài nghiên cứu chính – phù hợp với những tiêu chí cụ thể đã có.
Một giao thức ưu tiên để xác định những đánh giá có hệ thống tốt nào được lựa chọn đó là đánh giá độ tin cậy của chúng và chất lượng của hệ thống bằng chứng.
Phương pháp này đã trải qua các quy trình vô cùng chặt chẽ với nhau để có thể đưa ra được kết quả chính xác nhất bao gồm:
Chọn các thử nghiệm ngẫu nhiên có đối chứng (RCT) đạt đủ tiêu chí.
Chọn các đánh giá có hệ thống đạt đủ tiêu chí.
Đánh giá.
Chiến lược tìm kiếm.
Tổng hợp dữ liệu và lựa chọn đánh giá có hệ thống.
Ở phần này chúng tôi sẽ bỏ qua phần “kết quả về lựa chọn những nghiên cứu” mà sẽ tập trung vào kết quả nghiên cứu hiệu quả của các biện pháp can thiệp và chất lượng của bằng chứng.
Các phương pháp can thiệp đến chế độ giảm cân của trẻ em
Can thiệp hoạt động thể chất: Các can thiệp tập thể dục nhiều môn thể thao và aerobic làm giảm huyết áp tâm thu (bằng chứng chất lượng trung bình) và đường huyết lúc đói (bằng chứng chất lượng thấp).
Can thiệp chế độ ăn uống : So sánh giữa chế độ ăn ít carbohydrate với chế độ ăn ít chất béo tiêu chuẩn không mang lại sự khác biệt có ý nghĩa thống kê về mức giảm BMI hoặc BMI z -score (chất lượng bằng chứng vừa phải).
Can thiệp dựa trên giáo dục: Các can thiệp dựa trên giáo dục (so với chăm sóc thông thường) làm giảm đáng kể huyết áp tâm trương (bằng chứng chất lượng trung bình), BMI (bằng chứng chất lượng thấp) và vòng eo (bằng chứng chất lượng thấp) nhưng không làm giảm đáng kể huyết áp tâm thu (bằng chứng chất lượng rất thấp).
Can thiệp dược lý: Sibutramine làm tăng đáng kể huyết áp tâm thu và huyết áp tâm trương (bằng chứng chất lượng thấp). Sibutramine và orlistat, so với giả dược, làm giảm đáng kể BMI (bằng chứng chất lượng cao và trung bình, tương ứng) và vòng eo (bằng chứng chất lượng cao). Metformin và axit linoleic liên hợp làm giảm đáng kể BMI (bằng chứng chất lượng thấp).
Can thiệp phẫu thuật: Sự khác biệt BMI trung bình sau can thiệp phẫu thuật từ lúc ban đầu đến 1 năm là −13,5 kg / m 2 (khoảng tin cậy 95%, −15,1 đến −11,9). Sự mất BMI lớn hơn sau khi cắt bỏ dạ dày Roux-en-Y so với phẫu thuật thắt dạ dày có thể điều chỉnh bằng nội soi. Việc thắt dạ dày có thể điều chỉnh bằng nội soi dẫn đến giảm BMI so với các can thiệp lối sống trong 1 RCT (−12,7 kg / m 2 ; khoảng tin cậy 95%, −16,32 đến −9,08) (chất lượng bằng chứng vừa phải).
Các phương pháp kết hợp: Cách tiếp cận kết hợp giữa giáo dục và hoạt động thể chất làm giảm đáng kể chỉ số BMI (bằng chứng chất lượng thấp) . So sánh giữa việc thay đổi chế độ ăn kiêng và tập thể dục với chỉ ăn kiêng không mang lại sự khác biệt có ý nghĩa thống kê về chỉ số BMI (chất lượng bằng chứng thấp). Một cách tiếp cận kết hợp giữa thay đổi chế độ ăn uống, hoạt động thể chất, liệu pháp hành vi và giáo dục làm giảm đáng kể huyết áp tâm thu và huyết áp tâm trương, BMI và triglyceride nhưng không làm giảm cholesterol lipoprotein mật độ thấp (bằng chứng chất lượng thấp). Cuối cùng, các can thiệp dựa vào gia đình, bao gồm cả cha mẹ và con cái, so với các can thiệp chỉ dành cho cha mẹ, không mang lại sự khác biệt đáng kể về chỉ số BMI (bằng chứng chất lượng thấp).
Can thiệp không phẫu thuật toàn diện kết hợp chế độ ăn uống, hoạt động thể chất, giáo dục và liệu pháp hành vi
Phương pháp này có sự liên quan đến sự cải thiện cân nặng và kết quả chuyển hóa.
Các chương trình điều chỉnh lối sống chuyên sâu có thể là công cụ hiệu quả để kiểm soát cân nặng ở trẻ em trong cả ngắn hạn và dài hạn. Thời gian, cường độ lâu dài và trẻ em đều có liên quan đến giúp kết quả giảm cân tốt hơn.
Các can thiệp chỉ liên quan đến tập thể dục (không hạn chế calo):
Tập thể dục được kết hợp với chế độ ăn kiêng hoặc điều chỉnh hành vi thì biện pháp giảm trọng lượng cơ thể mới được ghi nhận.
Điều này dẫn đến cải thiện huyết áp nhưng không làm giảm cân. Chỉ khi tập thể dục được kết hợp với chế độ ăn kiêng hoặc điều chỉnh hành vi thì các biện pháp giảm trọng lượng cơ thể mới được ghi nhận.
Các khuyến nghị hiện tại nêu rõ rằng trẻ em độ tuổi đi học và thanh thiếu niên nên được hoạt động thể chất vừa phải ít nhất từ 30 đến 60 phút và ≥60 phút hoạt động thể chất aerobic mỗi ngày học. Ngoài ra, thời gian tập thể dục ngắn 20 phút 5 lần mỗi tuần dường như có kết quả tích cực đáng kể, đặc biệt là giảm đề kháng insulin và tăng cường thể lực tổng thể.
Can thiệp chế độ ăn uống
Loại chế độ ăn uống dường như không khác biệt đáng kể về việc giảm cân (chế độ ăn ít carbohydrate so với chế độ ăn ít chất béo tiêu chuẩn).
Từ một phân tích tổng hợp về trẻ em và thanh thiếu niên cho thấy rằng cơ thể có thể đạt được cải thiện giảm cân bằng bất kể thành phần dinh dưỡng đa lượng của chế độ ăn uống nào và nó phản ánh kết quả tương tự được tìm thấy ở người lớn.
Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm chấp thuận dùng một số loại thuốc giảm cân ở trẻ em thừa cân, béo phì. Mặc dù tất cả đều làm giảm đáng kể chỉ số BMI, nhưng cho thấy những hạn chế quan trọng.
Làm tăng huyết áp tâm thu và huyết áp tâm trương và bị rút khỏi thị trường Hoa Kỳ vì làm tăng nguy cơ các biến cố tim mạch nghiêm trọng.
Orlistat vẫn là loại thuốc duy nhất được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm chấp thuận để điều trị béo phì ở trẻ em cho những người từ 12 tuổi trở lên.
Can thiệp phẫu thuật
Dẫn đến giảm trọng lượng cơ thể nhiều nhất. Tuy nhiên, bằng chứng này về cơ bản được rút ra từ một thử nghiệm đơn lẻ về phương pháp thắt dạ dày có thể điều chỉnh qua nội soi.
Nối tắt dạ dày Roux-en-Y đã được sử dụng ở trẻ em và thanh thiếu niên béo phì có liên quan đến việc giảm chỉ số BMI lớn trong các nghiên cứu không bị ung thư hóa.
Cắt dạ dày bằng ống tay cũng đã được sử dụng ở trẻ em trong một nghiên cứu, chứng minh giảm cân ở> 90% bệnh nhi, với tỷ lệ bệnh đi kèm ≥70% trong thời gian theo dõi ≤24 tháng.
Bằng chứng về các biến chứng phẫu thuật không được báo cáo đầy đủ và đảm bảo độ chắc chắn thấp. Các biến chứng đã được báo cáo khác nhau bởi kỹ thuật phẫu thuật: Gồm thiếu hụt dinh dưỡng, thoát vị, nhiễm trùng vết thương, tắc ruột non, sỏi mật và loét.
Nhìn chung, các can thiệp phẫu thuật để điều trị béo phì ở trẻ em chủ yếu được giới hạn trong các trường hợp nặng với nhiều bệnh đi kèm và không thể can thiệp bằng phẫu thuật.
Một số biện pháp can thiệp chống béo phì ở trẻ em có hiệu quả trong việc cải thiện các biện pháp chuyển hóa và nhân trắc học. Tuy nhiên, một can thiệp kết hợp nhiều phương pháp toàn diện dường như có kết quả tổng thể tốt nhất.
Hy vọng bài viết tổng hợp trên cung cấp những thông tin hữu ích cho độc giả, giúp các bạn có thêm kiến thức về sức khỏe. Đồng thời còn giúp bố mẹ dễ dàng hơn trong việc điều trị bệnh béo phì ở trẻ và cho con có một cơ thể khỏe mạnh.
